Mevsime Göre Beslenme: Ekim Ayı Meyve ve Sebzeleri
Her sebze ve meyvenin ekiminin yapıldığı dönem farklıdır. Dünyada meydana gelen iklim değişikleri sebebiyle bu dönemler artık farklılık göstermeye başlamış olsa bile Türkiye hala dört mevsimi yaşama imkânı sunan güzel bir ülke. Tabii ki gelişen tarım teknolojileri ve lojistik imkanları ile birlikte seralar ve ithalat gibi yöntemlerle her mevsim her çeşit sebze ve meyveyi bulabiliyoruz. Bu imkanlar bizi mevsimsel beslenmenin önemini unutmaya itiyor ve bizi tembelleştiriyor. Doğal tarım yöntemleriyle mevsiminde yetişmemiş meyve sebzelerin kokusu, lezzeti gibi özelliklerinin mevsiminde yetiştirilmiş sebze ve meyvelerin yanında büyük farklılıkları artık daha çok hissetmeye başladık. Aynı zamanda mevsiminde doğal yöntemler ile yetişmemiş sebze ve meyvelerin üretiminde kullanılan kimyasalların doğaya verdiği zararı unutmamak gerekir.
Mevsiminde tüketimi yapılan meyve ve sebzelerin sağlığınız için sunduğu besin değerleri ile küçümsenemeyecek önemi vardır. Mevsimsel beslenmeye dikkat edip uyum sağladığımız zaman hem kendi sağlığımız hem de dünyanın sağlığı için çok önemli bir katkıda bulunmuş oluruz. Aynı zamanda mevsimindeki sebze ve meyveleri tüketerek ekolojik pazar dengesini desteklemiş oluruz. Mevsiminde yerel olarak yetiştirilmiş meyve ve sebzeleri tüketerek ürünlerin kat ettiği mesafeyi düşürerek karbon salınımını düşürmeye yardımcı oluruz. Mevsimindeki meyve ve sebzeleri tüketmek aynı zamanda sizin için daha ekonomik olacaktır. Meyve ve sebzeleri yetiştirmek için ekstra bir uğraş ve masraf olmayacağı için fiyatları daha uygun olacaktır.
Ekim ayı özellikle turunçgillerin pazarlarda yer aldığı aydır. Ekim ayında pazarlarda taze olarak bulabileceğiniz meyveler mandalina, armut, mürdüm eriği, incir, üzüm, elma, nar, muz, hünnap ve kızılcıktır.
Bu meyveler size oldukça faydalıdır. Mandalinanın faydalarına değindiğimiz zaman birçok fayda bulabiliriz. İçerdiği antioksidan seviyesi ile kolesterolü düşürmede önemli bir rol oynar. İçerdiği C vitamini ile kalp hastalıklarını azaltmada etkilidir. Mandalina yüksek potasyum ve düşük sodyum seviyeleri ile tansiyonunuzu düzenlemeye yardımcı olur. Göz sağlığına faydalı olan karotenoid bulundurur bu sayede göz sağlığınızı olumlu etkiler. Cildinizde oluşan hasarları azaltır ve cildinizi besler. Tabii ki her şeyde olduğu gibi fazla tüketmek önerilmez. Günde iki porsiyonu aşan tüketim sağlıklı olmak yerine zararlı olabilir.
Armut önemli bir lif kaynağıdır ve uzun süre acıkmanızı önleyebilir. Kanser hücrelerinin oluşumunu önler. Bağışıklığınıza olumlu etkileri vardır. Nezle, soğuk algınlığı ve türevleri hastalıklara karşı size direnç kazandırır. Sindirim sisteminizin çalışmasına olumlu etkileri vardır. Potasyum derecelerini yüksek olması sayesinde kalp sağlığınıza olumlu etkileri vardır ve kan akışınızı güçlendirir. Nefes darlığı, yüksek tansiyon ve diyabet hastası olan kişilere doktorlar tarafından önerilir.
Özellikle kuru incir lif değerleri yüksek olduğu için sindirim problemleri yaşayan kişilere tavsiye edilir. Antioksidan değerleri yüksek olduğu için kanser hücrelerinin oluşumuna karşı engelleyicidir. Yağ oranının düşüklüğü ve potasyum değerlerinin yüksekliği sebebi ile damar sertleşmesine karşı iyi gelir ve kalp, damar sağlığını olumlu etkiler. Yapılan araştırmalarda Alzheimer hastalığına karşı yakalanmak riskini azalttığı öğrenilmiştir. İncir cildinizi güzelleştirir sivilce, akne benzeri sorunlara karşı etkilidir. Saç derinizi ve saçlarınızı içinde bulunan magnezyum ile besler ve korur. Hafınızı daha kuvvetli hale getirir.
Ekim ayında tüketilmesi gereken sebzeler ise kıvırcık, lahana, pırasa, yer elması, kırmızı turp, mantar, karnabahar, havuç, marul, nane, patlıcan, roka, tere, soğan, maydanoz, dereotudur.
Pırasa içeriği hipertansiyona iyi gelir ve damarlarınızın dinlemesine yardımcı olur. İçerdiği yüksek seviye K vitamini vücudunuzdaki bitin dokular için olumlu bir etkiye sahiptir. Düşük miktarlarda K vitamini olan kişilerde kan dolaşımı sağlıksızdır ve kanamalar görülebilir. Aynı zamanda içerdiği K vitamini kemikleriniz için önemlidir. Kemiklerinizin daha sağlıklı olmasını sağlar. Kalp sağlığınız içinde pırasa tüketmek önemlidir. Pırasanın içindeki K vitamini ve B6 vitamini kronik iltihap yaşama ihtimalinizi önemli derecede düşürür. Yağsız olması ve düşük kalori içermesi nedeni ile kilo vermek isteyenler için idealdir. Pırasa aynı zamanda idrar söktürücü gibi görev alır ve cildinizin sağlığı için çalışır.
Karnabahar zararlı bakterileri vücudunuzdan kovar ve sindirim sisteminize olumlu etkileri vardır. İçerdiği A vitamini oranı yüksek olduğu için katarakt yaşamanızı engeller. Sinir sisteminizde bulunan hücrelerin yenilenmesine destek olur. Depresyon ve stres gibi rahatsızlıklara karşı iyi gelir. İdrar yolu enfeksiyonuna ve regl sancılara karşı olumlu etkileri vardır. İçeriğinde lif oranı yüksek olduğu için kolesterolün dengede kalmasına destek olur. Kansızlığa karşı içeriğindeki demir ile birebirdir. Aynı zamanda kanser türlerine karşı olumlu etkileri vardır.
Havuç birçok vitamin içerir. Yüksek miktarda A vitamini içerir ve bu sayede karaciğerinizi güçlendirir. Damar sertliği ve kalp rahatsızlığı olan kişilere tavsiye edilen havuç aynı zamanda sindirim sistemini olumlu etkiler. Cildinize karşı önemli derecede olumlu etkileri olan havuç cildinizi güzelleştirir. İçerdiği yüksek derecedeki A vitamini görme kabiliyetinizi arttırır ve göz sağlığınızı olumlu etkiler. Hipertansiyon ve kolesterole karşı içinde bulunan potasyum ve posa sayesinde olumlu etkileri vardır. Osteoporoza ve kemik bozukluklarına karşı önemli bir etkisi vardır. İçinde bulunan E vitamini değerleri sayesinde kanser oluşumuna karşı savaşır.