D Vitaminine Dair Her Şey!
D vitamini, yağda çözünen bir vitamindir. D vitamini, güneş ışığına maruz kalma yoluyla ciltte sentezlenebilir ve aynı zamanda bazı gıdalardan da alınabilir. İki ana formu vardır: D2 (ergokalsiferol) ve D3 (kolekalsiferol). Vücutta en aktif formu 25-hidroksi vitamin D’dir.
D Vitamini Kaç Olmalı?
Sağlıklı bir bireyin kanındaki D vitamini seviyeleri 30-100 ng/mL arasında olmalıdır. 25-hidroksi vitamin D düzeylerinin 20 ng/mL’nin altında olması eksiklik olarak kabul edilir. Optimal seviyeler ise genellikle 40-60 ng/mL arasında kabul edilmektedir.
D Vitamini Günlük İhtiyacı Ne Kadardır?
D vitamini ihtiyacı yaşa, cinsiyete ve sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Genel olarak, 19-70 yaş arası yetişkinler için günlük önerilen D vitamini miktarı 600 IU (15 mcg), 70 yaş üstü bireyler için ise 800 IU (20 mcg) olarak belirlenmiştir. Hamile ve emziren kadınlar için de günlük 600 IU önerilmektedir. D Vitamini ihtiyacı kişiden kişiye değişmekte olup ihtiyacı belirlemek için en güvenli yol bir sağlık profesyoneline danışmaktır.
D Vitamini Eksikliği Neden Olur?
D vitamini eksikliği çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir:
– Yetersiz güneş ışığına maruz kalma
– Beslenme yetersizlikleri
– Emilim bozuklukları
– Böbrek ve karaciğer hastalıkları
– Obezite
D Vitamini Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
D vitamini eksikliği, kan testleri ile teşhis edilebilir. Özellikle 25-hidroksi vitamin D düzeyleri ölçülerek eksiklik durumu saptanır. Bu testler genellikle doktor tarafından önerilir ve laboratuvar ortamında gerçekleştirilir.
D Vitamini Nelerde Bulunur?
D vitamini içeren başlıca kaynaklar:
– Güneş ışığı
– Yağlı balıklar (somon, uskumru)
– Balık yağı
– Yumurta sarısı
– Süt ve süt ürünleri
– Takviyeler
D Vitamini Faydaları Nelerdir ?
D Vitamini normal kemiklerin, normal kas fonksiyonunun, normal dişlerin korunmasına katkıda bulunur. Aynı zamanda bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna ve kalsiyum ve fosforun normal emilimine katkıda bulunur. D Vitamininin hücre bölünmesinde görevi vardır.
D Vitamini Yüksekliği Zararlı mıdır?
Evet, D vitamini yüksekliği toksik olabilir ve hiperkalsemiye neden olarak çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Gebelikte ve menopoz dönemlerinde D vitaminin önemi nedir?
Gebelikte ve menopoz dönemlerinde D vitamini, kemik sağlığını korumak ve bebek gelişimini desteklemek için öneme sahiptir. Bu özel durumlarda hem güneş ışığına maruz kalma hem de takviye veya beslenme ile ilgili olarak mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
D vitamini eksikliği kaç günde düzelir?
Kişiden kişiye değişmekle birlikte D vitamini eksikliği; güneş ışığına maruz kalma, dengeli ve D Vitaminleri açısından zengin besinlerle beslenme veya takviye ile birkaç hafta veya birkaç ay içinde değerlerini düzeltebilir.
Kaynaklar
- Holick, M. F. (2007). Vitamin D deficiency. **New England Journal of Medicine**, 357(3), 266-281. DOI: 10.1056/NEJMra070553.
- Institute of Medicine (US) Committee to Review Dietary Reference Intakes for Vitamin D and Calcium. (2011). **Dietary Reference Intakes for Calcium and Vitamin D**. National Academies Press (US).
- DeLuca, H. F. (2004). Overview of general physiologic features and functions of vitamin D. **American Journal of Clinical Nutrition**, 80(6), 1689S-1696S. DOI: 10.1093/ajcn/80.6.1689S.
- Ross, A. C., Taylor, C. L., Yaktine, A. L., & Del Valle, H. B. (2011). **Dietary reference intakes for calcium and vitamin D**. National Academies Press.
- Pludowski, P., Holick, M. F., Pilz, S., Wagner, C. L., Hollis, B. W., Grant, W. B., … & Karras, S. N. (2013). Vitamin D effects on musculoskeletal health, immunity, autoimmunity, cardiovascular disease, cancer, fertility, pregnancy, dementia and mortality–a review of recent evidence. **Autoimmunity Reviews**, 12(10), 976-989. DOI: 10.1016/j.autrev.2013.02.004.
- Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği (29960 mükerrer / 26.01.2017 tarihli resmi gazete)